Define1

Toprak altındaki defineler nasıl oluştu ?

1 – Zenginlerin gömüleri: Eski zamanlarda, insanların servetlerini güven altına alma ihtiyacı, kişileri servetlerinin bir kısmını toprağa gömerek saklamaya sevk etmiştir.  Geçmiş tarihlerde paraların yatırılacağı ve korunacağı bankalar yoktu, pek çok yerde insanlar kendi güvenliklerini kendileri sağlamak zorundaydılar. Geçmişte kurulu bir devlet içinde yaşanıyor olsa bile bu devletin güvenlik güçleri herkesi koruyacak kadar yeterli değildi. Devletin askeri gücü ancak büyük şehirlerde mevcuttu. Bu askeri güç daha çok devleti korumakla yükümlüydü. Bilhassa kırsal kesimde, evleri çok muhkem olmayan bir çok zengin kişi paralarının bir kısmını toprağa gömerek sakladı. Bu paraların bir kısmı çeşitli sebeplerden dolayı toprak altında kaldı. Bu paraların toprak altında kalma sebeplerini şöyle açıklayabiliriz: parayı gömen kişinin ani vefatı, bu kişinin çıkan bir savaş nedeniyle, parasını emniyetli olmadığı için yanına almadan bölgeyi terk etmesi, bölgede çıkan salgın hastalıkların ve başka tabii afetlerin bu kişiyi göçe sevk etmesi,  parayı gömen kişinin gömülen paraya ihtiyacı olmaması nedeniyle parayı bir daha çıkarmaması, gömülen paranın kanuni yoldan elde edilmemiş bir para olduğu için çıkarılması sakıncalı olduğu için hep orada kalması v.s.

2 – Ganimet gömüleri: Savaş sırasında bir yeri işgal eden askeri kuvvetler, o bölgedeki insanların varlıklarına ve servetlerine el attılar. İşgalciler bölge halkından kapabildiğini kaptılar. İlerde,  sulh zamanında savaşta elde ettikleri ganimeti rahatça harcayabilmek ve diğer arkadaşlarına da kaptırmamak için bu işgalciler ganimetlerini bir süreliğine toprağa gömdüler. Bunlardan bazıları o günden bu yana hala toprak altındadır. Aynı şekilde savaş bölgesinde oturan yerli halk ta düşmana servetini kaptırmamak için servetini toprağa gömdü. Toprağa gömmek emniyetli bir saklama şekliydi… ( O zamanlar metal dedektörleri yoktu !…)

3 – Yöneticilerin gömüleri: Halktan toplanan paralar ve devlete ait servet devletin menfaati öyle icap ettirdiği için kral, prens, vali, derebeyi gibi yöneticiler tarafından bazen toprağa gömüldü. Gömülme sebeplerine şöyle örnekler verilebilir: servetin kötü amaçlı siyasi rakiplerin geçmemesi için , devletin işgal tehdidi altında olması sebebiyle, devletin eşkıya karşısında acze düşmesi sebebiyle v.s. Bazen de şahsi menfaatler uğruna devletin serveti yöneticilerce kaçırıldı ve gömüldü. Bundan amaç iktidardan ayrılınca, yöneticinin, eşiyle dostuyla, çocuklarıyla beraber eski zenginliklerini devam ettirebilmeleriydi.

4 – Dini inançla ilgili gömüler: Üç büyük dinden (İslamiyet, Hıristiyanlık,  Musevilik ) önce de insanlar ölümden sonra dirilişe inanırlardı. Ölüler dirildiklerinde kendilerine lazım olacak eşyalar yanlarında bulunsun diye şahsi eşyalarıyla gömülürdü. Bazı dini inanışlarda, ölümden sonra dirilişe inanılmasa bile, yörenin adeti ölüyü şahsi eşyasıyla beraber gömmekti. Ölü zenginse mezarın içinde bir servet oluşuyordu. Mısırda firavunlar piramitler içine büyük servet eden eşyalarla gömülmüşlerdir. Türkiye’de de bir çok höyükten çok miktarda eşya çıkmıştır. Eskişehir yakınlarındaki Frigya Kralı Midas’ın höyüğünden (300 metre çapında 80 metre yüksekliğindedir.) bir müzeyi dolduracak kadar eşya çıkmıştır. Bu eşyalar höyüğün yanındaki müzede görülebilir. Keza bazı kavimlerde ölü gömülürken mezara herkes zenginliğine göre para atardı, bu ölüyü uğurlama ve cenaze töreninde hazır bulunanların ölüye son hediyeleriydi.

5 – Eşkıya gömüleri: Köy basan, kervan yolu kesen ve dağlarda yaşayan eşkıyalar çaldıkları paraları toprağa gömerek gizlerlerdi. Bu paraları tekrar bulabilmek için de o yöreye çeşitli işaretler bırakırlardı.

6 – Göçe zorlanmış azınlıkların paraları: Osmanlı Devletinin son zamanlarında devletin güvenliğinin sağlanması ve isyanları önleyebilmek için başta Ermeni asıllı olanlar olmak üzere bazı azınlıklar bulundukları yerden başka bölgelere göç etmeğe zorlandılar. Bu göç esnasında bazı kişiler güvenli olmadığı için servetlerini yanlarında götürmeyip eski oturdukları mıntıkalara gömdüler. Amaçları ortalık yatışınca geri dönüp güvenli bir şekilde servetlerini yeni yerlerine götürmekti. Bu gömüleri tekrar bulabilmek için gömü yerlerine manidar işaretler bıraktılar. Ancak geri dönüş herkes için mümkün olmadı bazı servetler toprak altında kaldı.